Binek Oto İktisabında Ödenen ÖTV ve KDV'ye Kısıtlama Getirildi
Kurumlar vergisi mükellefleri ile ticari ve mesleki kazanç sahipleri, 01.01.2020 tarihinden sonra ticari işletmeye dahil ettikleri binek araçların ilk iktisabında daha önce gider kaydedilebilen ÖTV ve KDV''nin 115.000 TL tutarındaki kısmını gider yazabilecek; söz konusu vergilerin maliyete eklenmesi tercihinde bulunulması durumunda ise 115.000 TL tutarındaki kısım için amortisman ayrılabilecek. Vergiler dışındaki maliyet bedelinin ise 135.000 TL'si amortisman gideri olarak kabul edilecek. Araç ikinci el olarak alınmış ise bu durumda araç bedelinin 250.000 TL tutarındaki kısmı amortisman gideri olarak kabul edilecek.
Faaliyet konusu binek otoların kiralanması veya çeşitli şekilde işletilmesi olanlar ise bu amortisman kısıtlamasına tabi değil.
01.01.2020 tarihinden önce iktisap edilmiş binek otoların amortisman giderlerinde herhangi bir kısıtlama yapılmayacak.
7143 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme için Hazine ve Maliye Başkanlığınca açıklama yapılması beklenmektedir. Ancak Kanun metninden anlaşılanları bir örnek ile açıklamaya çalışalım.
Örneğin; (X) A.Ş. 03.01.2020 tarihinde yönetim kurulu başkanına şirket işlerinde kullanılmak üzere 708.000 TL değerinde bir binek oto satın almıştır. Binek oto faturasında; 250.000 TL mal bedeli, 350.000 TL ÖTV, 108.000 TL'de KDV olmak üzere toplam 708.000 TL meblağ gözükmektedir.
(X) A.Ş. 108.000 TL KDV' yi gider, (115.000-108.000)=7.000 TL ÖTV"yi gider, bakiye kalan (350.000-7.000)=343.000 TL ÖTV'yi de aracın maliyetine ekleme tercihinde bulunuyor. Bu durumda şirket, (708.0000-115.000)=593.000- TL olarak aktifleştirdiği araca 135.000 TL tutarında amortisman ayırabilir.
Şirket 115.000 TL gider hakkının büyük bölümünü KDV'den yana kullanmıştır. Bu araç için azalan bakiyeler amortisman yöntemini belirleyen şirket, 2020 yılı için bu araca (593.000*0,40)=237.200 TL amortisman hesaplasa da bu tutarın sadece 135.000 TL'sini gider kaydedebilir. 31.12.2020 sonunda söz konusu aracın net defter değeri (593.000-135.000)=458.000 TL olarak gözükecektir. Takip eden yıllarda da anılan araca amortisman ayrılmayacak/ayrılmamalıdır.
Böyle bir durumda söz konusu araç 2023 yılında 200.000 TL'ye satılması halinde oluşan 223.000 TL zararın tamamı gider yazılabilecek mi? Elbette ki zarar yazılmalı.
Diğer taraftan VUK 270. maddesinde maliyete eklenmeyen ÖTV"nin gider yazılabileceği belirtilmiş olsa da; GVK özel, VUK genel nitelikte kanun olması sebebiyle, GVK hükümlerinin uygulanacağı ve örneğimizde gider yazılmayıp maliyete eklenen 343.000 TL ÖTV'nin VUK 270. madde hükmüne göre gider yazılmaması gerekmektedir.
